EINDHOVEN – De één raakte dakloos na een moeilijke jeugd, de ander na het verlies van zijn baan en bij weer een ander zorgde een alcoholverslaving voor een neerwaartse spiraal en het verlies van haar huis. Verschillende oorzaken, maar ze delen ook een overeenkomst: allemaal kenden ze betere tijden met een huis én een baan.

 

Het is voor alle drie ook de reden dat ze hun verhaal willen delen in de campagne ‘Stop de Stilte’ van Springplank 040. Niemand kiest ervoor om dakloos te raken, zo is de boodschap. Het is vaak een samenloop van omstandigheden en belangrijker nog: het kan iedereen overkomen.

Toch merken ze bij Springplank, in Eindhoven verantwoordelijk voor de opvang en huisvesting van daklozen, een groeiend verzet als ze ergens in de stad daklozen huisvesten in zelfstandige woningen met begeleiding. Directeur Thijs Eradus hoopt op meer begrip. ,,Zodat mensen zien dat niet alle daklozen voor overlast zorgen. Mensen met grote problemen plaatsen we niet in de woonwijken.”
 
In totaal werkten twintig daklozen mee aan de campagne waarbij hun verhalen vrijdag in winkelcentrum Piazza te horen zijn via koptelefoons. ,,Daklozen met kleine en grote problemen. Maar je zult zien: we lijken meer op elkaar dan we verschillen.”
 
Rodin van Zanten en JP horen tot de categorie ‘minder grote problemen’. Groot genoeg om dakloos te raken, maar allebei hebben ze na een tussenstop in de opvang weer een woning en een baan. Rodin was 19 toen hij dakloos raakte en met zijn moeder en zus op een camping belandde. ,,In een oud chalet zonder verwarming en stroom. Het was er ijskoud, maar we zaten droog.”

Grauwe periode

De Eindhovenaar, inmiddels 26, kende een turbulente jeugd bij pleeggezinnen en internaten. Toen hij ook niet meer in het chalet op de camping kon blijven, klopte hij aan bij Springplank. ,,Een grauwe periode”, zo noemt hij het zelf. ,,Ik ben wel wat gewend, maar je weet gewoon niet waar je aan toe bent. De onzekerheid is moeilijk, maar achteraf is de opvang mijn redding geweest.”

Alles viel weg

Ook JP (47) werkt na een donkere periode als ervaringsdeskundige bij Springplank. In 2016 raakte hij dakloos na financiële en psychische problemen. ,,Ik had een baan, een eigen huis en een sociaal netwerk maar dat viel allemaal weg.”

Waar hij in eerste instantie nog kon terugvallen op familie en vrienden, klopte hij in 2021 noodgedwongen aan bij Springplank. ,,Een besluit dat ik achteraf veel eerder had moeten nemen, want het was het begin van een nieuwe start. Na een paar maanden in de opvang aan de Barrierweg kreeg ik een tijdelijke woning en een baan. Volgend jaar hoop ik de overstap te maken naar een definitieve woning en de schulden die ik had, zijn een heel eind afbetaald.”

We leven in een dure en ingewikkel­de tijd. Als je het allemaal niet kunt bijbenen, kun je morgen dakloos raken

JP, Dakloze

Door mee te werken aan de campagne, hoopt JP dat het beeld van daklozen verandert. ,,Want de daklozen die voor overlast zorgen, vormen maar tien procent van de groep. De grote groep zijn mensen zoals ik. Bij wie door een samenloop van omstandigheden de grond onder hun voeten is weggevallen. Echt, het kan iedereen overkomen. Nu was ik het, maar morgen kan het jouw broer of vriend zijn. Dan wil je toch ook de juiste hulp?”

Dat omwonenden meestal niet zitten te wachten op een opvang in hun buurt, snapt JP wel. ,,Maar het is makkelijk oordelen vanuit je eigen veilige wereldje. We leven in een dure en ingewikkelde tijd. Als je het allemaal niet kunt bijbenen, kun je morgen dakloos raken.”

Onhandelbaar

Waar de problemen van Van Zanten en JP niet zo complex zijn, is dat des te meer het geval bij de dakloze Heleen (45). Springplank maar ook de hulpdiensten hadden de afgelopen jaren de handen vol aan de Eindhovense die door een alcoholverslaving vaak onhandelbaar is. Inmiddels is ze een paar maanden nuchter, maar de weg naar boven gaat nog met vallen en opstaan.

Haar hoofd zit helemaal vol, zo vertelt ze zelf. Heleens verhaal begint in een tijd waarin ze gewoon een relatie had en een baan als paardenverzorger. Een ongeluk waarbij een van de paarden op haar viel, was het begin van alle ellende. Ze brak haar rug, haar relatie liep op de klippen en door financiële problemen raakte ze in 2021 haar huis kwijt.

Aan alcohol had ze naar eigen zeggen altijd een hekel. ,,Maar in die moeilijke fase bood het ontspanning. Al snel ging ik naar vier flessen wijn op één dag. Het grote probleem is bovendien dat ik een hele slechte dronk heb, helemaal in combinatie met de medicijnen die ik slik. Soms wist ik niet eens meer welke maand het was.”

Drang om te scoren

Heleen hoopt dat 2024 het jaar van haar herstel wordt. ,,Ik heb andere daklozen zien overlijden en zo wil ik niet eindigen. Ik ben helemaal klaar met die zucht naar drank. Iedere dag de drang om te moeten scoren en stelen als ik geen geld meer heb. Afbouwen is geen optie, weet ik van mezelf. Een druppel is teveel en duizend te weinig.”

Uitzicht op een zelfstandige woning, heeft Heleen voorlopig niet dus verblijft ze nog in de opvang van Springplank aan de Bellefroidlaan. ,,Ik snap dat mensen last hebben van mensen zoals ik, maar niemand kiest ervoor om verslaafd en dakloos te raken. Ik ook niet.”